(CLV) – Nếu bạn là một khán giả trưởng thành với cải lương, ưa thích trường phái biểu diễn ngọt ngào nhưng không kém phần táo bạo phá vỡ giới hạn thì tôi nghĩ nghệ sĩ Vũ Linh là một lựa chọn tuyệt vời dành cho bạn.

Tại sao có nhiều chàng kép điển trai cũng hội tụ tất cả những yếu tố trên nhưng tôi lại đưa ra cho bạn một lựa chọn duy nhất? Bạn biết không, đúng là có rất nhiều người đi theo trường phái biểu diễn này, nhưng nếu nói người sẽ khiến bạn rung động và cảm xúc nhất, tôi vẫn sẽ đưa Vũ Linh lên hàng đầu tiên trong danh sách của tôi.

Vũ Linh là ai? Con đường xuất phát và bén duyên nghề nghiệp như thế nào? Chúng ta sẽ cùng nhau ôn lại một chút nhé.

Nghệ sĩ Vũ Linh vào nghề ở độ tuổi không phải là quá sớm cũng không quá muộn. 13 tuổi đã được học ca cổ với danh cầm Văn Vĩ. Đến năm 1972 thì Vũ Linh theo chân đoàn hát Đồng Ấu Hoa Thế Hệ đi lưu diễn khắp các tỉnh. Khoảng thời gian sau Vũ Linh về đầu quân cho gánh hát Hoa Anh Đào Kim Chưởng và được hai nghệ sĩ Diệu Hiền và Trương Ánh Loan đã tận tình chỉ dạy hướng dẫn Vũ Linh trong nghề nghiệp. Ngoài ra Vũ Linh cũng đã từng cộng tác cho các đoàn: Khánh Hồng An Giang, Thiên Nga, Sơn Minh v…v

Năm 1981 Vũ Linh trở về thành phố cộng tác với Minh Tơ và Huỳnh Long.

Năm 1988, Vũ Linh cộng tác với nhà hát cải lương Trần Hữu Trang 2 và đã đạt được thành công ngay sau đó với vở Xa Phu Đi Sứ. Vở diễn này đã từng gây nên cơn sốt cháy vé, và tên tuổi của Vũ Linh cũng nhanh chóng vụt sáng và ấn định tên tuổi trong lòng công chúng. Không lâu sau đó là hàng loạt các tuồng cải lương hồ quảng khác như Lương Sơn Bá – Chúc Anh Đài, Xử Án Bàng Quý Phi, Thần Nữ Dâng Ngũ Linh Kỳ v…v

Con đường của Vũ Linh là trải đầy hoa hồng? Không hề, chẳng có con đường nào trải sẵn hoa hồng để người nghệ sĩ đó bước lên cả. Mà chính người nghệ sĩ đó phải tự mình cố gắng và đánh đổi để có được con đường đó.

Khi còn chưa nổi tiếng, Vũ Linh cũng rất vất vả tạo dựng chỗ đứng. Cũng đã từng đứng ở những vị trí bé nhỏ trên sân khấu. Vũ Linh chẳng có chống lưng, cũng chẳng có gì ngoài cái sự cố gắng cả. Cố gắng cũng là một thứ tài năng, với tôi là như vậy. Và bạn biết đó, sự cố gắng của Vũ Linh không hề vô vọng, mà nó là thứ đã mở đường cho sự nghiệp vẻ vang cho chính bản thân Vũ Linh

Năm 1991 mới thật sự là năm mà Vũ Linh khẳng định được bản thân mình là một người nghệ sĩ tài năng đầy triển vọng với chiếc Huy Chương Vàng giải Triển Vọng Trần Hữu Trang. Vũ Linh cũng là nam nghệ sĩ duy nhất đoạt giải bên cạnh năm cô đào Tài Linh, Thanh Thanh Tâm, Ngọc Huyền, Phương Hồng Thủy và Thanh Hằng. Và dàn nghệ sĩ năm 1991 này được giới chuyên môn đánh giá là dàn nghệ sĩ thành công và tài năng nhất trong số dàn nghệ sĩ đã từng đoạt giải thưởng Trần Hữu Trang.

Năm 1995, Vũ Linh lại khẳng định tài năng của mình một lần nữa với Huy Chương Vàng giải Xuất Sắc Trần Hữu Trang. Lần này không phải là các vai diễn trẻ đẹp mà khán giả thường thấy, Vũ Linh tự thử thách sự đa dạng của chính mình bằng trích đoạn Bức Ngôn Đồ Đại Việt trong vai người anh hùng Nguyễn Địa Lô. Và Vũ Linh đã không làm khán giả thất vọng, một màn trình diễn sáng tạo đầy công phu cùng với lối vũ đạo không thể nào tuyệt vời hơn. Trong năm này Vũ Linh cũng được bình chọn là Nghệ sĩ cải lương được yêu thích nhất và đoạt giải Mai Vàng do báo Người Lao Động tổ chức. Năm 1997 được vinh dự phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.

Chắc chắn khán giả đã từng say đắm một Trịnh Ngọc Đường thông minh bản lĩnh trong Xa Phu Đi Sứ. Hay một Đổng Kim Lân khí phách ngất trời trong San Hậu. Hay phải rơi lệ trước sự lụy tình của chàng Lương Sơn Bá đối với Chúc Anh Đài. Hay cảm động tấm lòng hiếu thảo của Mục Liên đối với Thanh Đề, Hoặc ghét anh chàng La Thông đã nhẫn tâm gạt Đồ Lư. Đem lòng vừa giận vừa thương cho Anh Tôn vì nhu nhược. Với tôi, cả quãng thời gian trưởng thành của tôi đều gắn với những nhân vật này và chỉ gắn với Vũ Linh mà không phải là bất cứ những nghệ sĩ nào khác đã thể hiện qua những vai diễn này. Vũ Linh vẫn là bá chủ.

Vậy điều gì đã tạo ra một Vũ Linh khiến triệu trái tim khán giả say mê? Tất nhiên là giọng ca và lối diễn rồi.

Nghệ sĩ Vũ Linh có một giọng ca rất đẹp ngời sáng và ngọt chân phương, là chất giọng chuẩn cần có của một chàng kép cải lương và là chất giọng đáng mơ ước của biết bao nhiêu chàng kép sau này. Tôi bắt gặp được sự tình tứ thanh tao và thoáng chút lắng đọng cảm xúc trong giọng hát của Vũ Linh. Không quá nhanh, cũng không quá vội vàng cũng không vụng về chậm chạp. Vũ Linh mang đến cho người nghe những chân tình khuấy động mạch cảm xúc trong mỗi câu hát mà mình thể hiện. Mỗi khi Vũ Linh cất giọng lên lại khiến khán giả xao xuyến mà chính bản thân họ không hiểu được là tại sao. Càng trưởng thành càng cọ xát nhiều với nhiều nghệ sĩ với nghề với thời gian thì giọng ca của Vũ Linh càng lúc càng ngọt ngào trau chuốt và mùi mẫn hơn rất nhiều.

Không quá khó để nhận ra giọng hát của Vũ Linh qua băng cassette hay các video, bởi chất giọng của Vũ Linh phải nói là có một không hai trên đời này. Sau này tôi cũng bắt gặp khá nhiều chàng kép học tập kiểu hát của Vũ Linh nhưng hầu như chưa từng có ai đạt được đến mức truyền cảm tình tứ như Vũ Linh cả.

Cách diễn xuất của Vũ Linh cũng hoàn toàn khác biệt với các nghệ sĩ cùng lứa. Mỗi khi hòa mình vào vai diễn là y như rằng khán giả sẽ không nhìn thấy sự tồn tại của Vũ Linh nữa, mà thay vào đó là một nhân vật không phải chỉ nằm trên giấy mà là bằng xương bằng thịt, được Vũ Linh thổi hồn thổi hơi sự sống vào nó để trở nên sống động trên sân khấu. Cùng khóc cùng cười cùng đau đớn giằng xé với số phận của nhân vật. Cùng với một loạt các vũ đạo mang đầy tính chuyên môn và nghệ thuật được Vũ Linh không ngừng sáng tạo biến hóa để làm thỏa lòng khán giả. Khán giả ưu ái gọi lối diễn của Vũ Linh là “Trường Phái Vũ Linh” đặc biệt và độc nhất. Bản thân là một khán giả yêu mến Vũ Linh từ lúc bé mà đến giờ này tôi vẫn không thể lý giải được tại sao cách biểu diễn của Vũ Linh lại thu hút tôi đến như vậy. Trong khi có rất nhiều nghệ sĩ điển trai ngọt ngào khác để tôi yêu thích. Tôi không quan tâm điều gì chỉ cần nhìn thấy Vũ Linh diễn là tôi lại háo hức như một đứa trẻ được mẹ cho kẹo như có một ma lực mãnh liệt nào đó rù quến không thể rời mắt được. Trường phái Vũ Linh quả thật quá lợi hại, nó không phải được tạo ra ngày một ngày hai, đó là cả một công sức một bầu trời sáng tạo và cật lực của Vũ Linh.

Tôi không chỉ yêu một Vũ Linh bóng bẩy lung linh tài hoa tỏa sáng trên sân khấu, tôi còn yêu quý cả một Vũ Linh chân tình và “khó tính” ngoài đời. Tôi thích cách sống và cách đối nhân xử thế của cậu. Tính cách mộc mạc chân tình vui vẻ thích cười, tận tình quan tâm chăm sóc hướng dẫn đàn em đôi khi hay quát cho đàn em “tỉnh táo” ra. Hay đơn thuần là trêu chọc những đứa em đồng nghiệp của mình khi đang hóa trang, Vũ Linh khác hẳn vẻ bề ngoài có phần lạnh lùng của mình. Dù ai có muốn ghét Vũ Linh cũng chẳng thể nào ghét được bởi tính cách dễ thương vui vẻ nhiệt tình khác xa cái vẻ lúc nào cũng lạnh lạnh nguy hiểm kia.

Khả năng sáng tạo và biến hóa trong nghệ thuật của Vũ Linh là không giới hạn và nó chẳng có lập trình gì cả. Tất nhiên tôi có căn cứ khi nói như vậy. Những vai diễn mà Vũ Linh đã từng thể hiện như Nguyễn Địa Lô, Lương Sơn Bá, Vịnh v…v đều mang một trường phái và nét diễn riêng biệt. Vũ Linh chưa từng dừng lại trong khuôn khổ hay tự đóng khung bản thân mình trong mỗi vai diễn, mà thay vào đó Vũ Linh chú trọng đem những gì mới lạ độc đáo hơn đến với khán giả để khán giả cảm thấy thích thú hào hứng hơn. Vũ Linh luôn đòi hỏi rất cao về bản thân mình trong nghệ thuật. Và khán giả đặc biệt là khán giả đã cùng song hành với Vũ Linh trong suốt quãng thời gian dài đều chưa từng tỏ ra thất vọng về chàng kép này. Nghệ sĩ có khi phong độ của họ lúc lên lúc xuống nhưng với Vũ Linh thì tôi rất ít khi thấy sự tuột dốc ở phong độ. Với riêng tôi, những vai diễn của Vũ Linh chưa một lần nào khiến tôi cảm thấy nhàm chán và thất vọng.

Đạo đức nghề nghiệp của một người nghệ sĩ cũng là một điều khiến khán giả yêu mến. Với Vũ Linh thì khán giả và đồng nghiệp ít nhiều cũng có thể hiểu được Vũ Linh nghiêm túc với nghề như thế nào. Khi quay video hay biểu diễn trên sân khấu, Vũ Linh tập trung và nghiêm túc đến lạ kỳ làm tôi cảm thấy khó hiểu. Nếu Vũ Linh diễn thấy chưa hay chưa đẹp thì sẽ làm lại cho đến khi nào cảm thấy ưng ý mới thôi. Tôi luôn thích sự đầu tư nghiêm túc của Vũ Linh và điều đó là rất cần thiết với người nghệ sĩ. Một điều nữa là tôi chưa bao giờ nghe bất cứ đồng nghiệp hay bậc trưởng thượng nào phê phán hay có ý chê trách cậu. Cậu rất được lòng các bậc trưởng bối vì sự nghiêm túc làm nghề và cả cách sống giản dị vui tươi của mình.

Lần gặp gần đây nhất của tôi và nghệ sĩ Vũ Linh chắc cũng đã cách đây 2 – 3 năm rồi đó là một show Tết. Một mình tôi lặn lội lên đất Sài thành trong dịp Tết mà ai ai cũng bận rộn sum họp bên gia đình chỉ mong được nhìn thấy Vũ Linh và các nghệ sĩ khác, và đêm đó là một đêm hạnh phúc và là kỷ niệm đẹp trong lòng tôi khi được nhìn thấy Vũ Linh thân thiện bằng xương bằng thịt ngoài đời chứ không phải trong băng đĩa. Tôi tự cảm thấy mình may mắn vì từ bé tôi cũng có dịp tiếp xúc với khá nhiều nghệ sĩ lớn nhỏ trong nghề. Tôi cũng được xem khá nhiều show diễn của Vũ Linh. Mỗi show diễn đều không thể khiến tôi rời mắt. Tôi không quan tâm hôm nay Vũ Linh diễn vai gì hay hát gì trong show, bởi trong lòng tôi tự tin rằng dù là vai gì đi nữa cũng không thể khuất phục được Vũ Linh hay khiến ngọn lửa trong người Vũ Linh ngừng bùng cháy trên sân khấu. Vũ Linh bước lên sân khấu là lại khiến sân khấu nóng lên với những câu hát đầy nội lực cùng với những màn vũ đạo đầy nghệ thuật. Mỗi lần Vũ Linh bước ra là khán giả lại hò hét vỗ tay nhiệt liệt.

Nhiều đồng nghiệp bạn bè của tôi cũng rất hay hỏi tôi tại sao tôi lại mê nghệ sĩ Vũ Linh như vậy, mỗi lần như vậy tôi chỉ cười và nói “Tôi cũng không biết, có lẽ Vũ Linh rất khác biệt trong số các nam nghệ sĩ cải lương mà tôi biết chăng“. Đến tận bây giờ, chính bản thân tôi cũng chẳng thể lý giải được vì sao tôi yêu quý Vũ Linh như vậy. Có nhiều điều dù nhìn thì nghĩ là dễ dàng giải thích nhưng thật sự rất khó để hiểu hết về nó.

NSƯT Vũ Linh và NSƯT Ngọc Huyền trong Lan và Điệp

Tôi có thể bắt gặp được giọng hát của Vũ Linh ở gần nơi tôi sinh sống. Hầu như ngày nào cũng có người mở cải lương của Vũ Linh cả. Cho đến cả khi tôi đi chợ, các dì các chị các thím trong chợ cũng dùng cassette để nghe cải lương có Vũ Linh như: Nàng Út Ống Tre, La Thông Tảo Bắc, Xa Phu Đi Sứ v…v. Tôi cũng hỏi các dì về Vũ Linh, các dì đều nhớ Vũ Linh rất là đẹp trai lãng tử giọng hát rất là ngọt cả gu ăn mặc cũng bảnh nữa. Các dì cứ say mê nói về Vũ Linh với đầy lời lẽ yêu thương mà chính bản thân tôi còn thấy bất ngờ. Còn gì vui hơn khi nghe khán giả nói về mình bằng cả tình thương và kính trọng như vậy.

Là một nghệ sĩ được Tổ hậu đãi rất nhiều nên để đáp ơn Tổ nghiệp đã thương yêu, nghệ sĩ Vũ Linh vẫn sẽ tiếp tục dành trọn cuộc đời mình cho nghệ thuật sân khấu cải lương. Và tôi tin khán giả sẽ luôn ủng hộ và dõi theo nghệ sĩ Vũ Linh và dành cho người nghệ sĩ tuyệt vời này sự yêu quý và tôn trọng nhất. Trích lời một vị tiền bối để kết thúc bài viết “Để tìm được người thay thế vị trí của Vũ Linh trong sân khấu cải lương thật sự như Đại Hải Lao Châm. Bởi Vũ Linh trên đời này chỉ có một và mãi mãi là như vậy mà thôi” <3

Nguồn Ảnh : Đại Nam Production

Nhà báo trẻ sân khấu cải lương – Hồng Ngư Nhi