“Tại sao trong cuộc sống, người đàn ông lúc nào cũng yếu đuối hơn phụ nữ. Nông nổi sai lầm gây ra tội lỗi. Lúc ăn năn hối hận không vùi thân trong men rượu thì tự đày mình trong dằn vặt thương đau cho đến chết”
Hữu Nhân và Kiều Vân yêu nhau. Bà nội của Nhân – bà Helène không đồng ý. Trong khi ông Trung – ông nội Nhân, lại thuận tình. Nhân dẫn ông nội cùng ba lên Sài Gòn đến thăm nhà Kiều Vân. Nào ngờ, trái đất tròn, bà Xuyến – bà ngoại Kiều Vân cứ ngỡ vết thương lòng đã chôn sâu dưới dòng nước bến An Quy. Nay bất ngờ gặp lại người xưa, khiến cho sông thương sóng hận dâng trào.
Hơn bốn mươi năm trước, lúc mà Xuyến chỉ mới là cô gái ở độ tuổi xuân thì, tuy là con nhà tá điền, nghèo khổ nhưng nhờ vẻ đẹp dìu dàng, đằm thắm, nết na, nhu mì. Cô lọt vào mắt xanh của bà phủ Yên, trầu cau cưới hỏi về làm vợ cho cậu hai Trung. Tưởng đâu, đời cô đã yên lành hạnh phúc. Nhưng sự đời thường hay trớ trêu, mẹ chồng hết lòng thương yêu, thì chồng lại hờ hững, lạnh lùng. Đã không yêu, lại bị chồng khinh rẻ, vì cậu hai Trung vừa đẹp trai, con nhà giàu, lại đi du học bên Pháp, còn Xuyến thì lại quê mùa dốt nát, làm sao xứng đôi vừa lứa.
Mặc khác Trung đã quen và yêu Helène – cháu ông quận trưởng vừa học thức vừa xinh đẹp. Trung cứ đi sớm về khuya, để cho Xuyến từng đêm dài âm thầm chờ đợi trong buồn tủi. Hai tháng vợ chồng, tuy không cùng chung chăn gối, nhưng với Xuyến đó là tình đẹp trong đời, cô nguyện sẽ mãi như vậy để được chăm sóc cho Trung, hầu hạ mẹ chồng.
Chuyện Trung qua lại với cháu quận trưởng cũng đến tai bà phủ Yên, trong cơn tức giận bà đã nói một câu vô ý “nếu không thương, thì mày giết nó đi….”, Trung nghe thì để tâm, vì lúc này Helène đã có mang, anh muốn được chung sống bên người tình và mộng xuất ngoại. Nhưng Xuyến lại là tảng đá lớn cản bước chân anh, không còn cách nào khác, một ý nghĩ độc ác hình thành trong đầu. Trung âm mưu giết vợ.
Cứ ngỡ dòng nước bến An Quy đã hoàn thành tâm nguyện của Trung, ngờ đâu dòng nước cuốn trôi Xuyến rời xa anh, cũng là lúc cuộc đời Trung cũng trôi theo dòng nước. Bởi người ta nói, khi có thì không biết trân quý gìn giữ, đến khi mất rồi có hối cũng chẳng kịp. Rõ ràng, thời gian chung sống giữa hai người không lâu, nhưng có một loại người có cảm giác tồn tại rất mạnh, chỉ cần người đó biến mất một lúc, bạn sẽ cảm thấy toàn bộ thế giới cũng trở nên khác biệt. Bất chợt Trung phát hiện ra rằng anh đã yêu Xuyến, yêu từ lúc nào, anh cũng không hay không biết, cô cứ như thế trong lúc anh không đề phòng ngang nhiên bước vào trái tim anh.
Chuyện xuồng lật Xuyến chết đuối, mọi người đều cho là tai nạn. Sau đó, Trung vẫn cưới Helène. Nhưng cái cô nắm giữ bây giờ là thể xác của Trung, còn trái tim anh đã chôn sâu dưới dòng nước xoáy. Còn Xuyến được cứu sống và trở thành bà Bang Kiều sống êm đềm hạnh phúc bên chồng con mấy mươi năm.
Từ đó, cho đến trước ngày gặp lại Xuyến, Trung vẫn cứ sống như một cái xác không hồn. Tuy sống bên vợ đẹp, con ngoan, cơ ngơi đồ sộ nhưng ông không có một ngày vui vì ông biết rằng mình đã đánh rơi viên ngọc quý nhất trong cuộc đời mình. Câu chuyện xưa không ai kết tội nhưng toàn án lương tâm đã phán tội tử hình trong ông. Cuộc gặp gỡ bất ngờ ngày nay cũng là lúc “bản án” được thi hành.
Trước khi ông chết, Xuyến cũng đã tha thứ tội lỗi năm xưa mà ông gây ra, để ông ra đi trong nhẹ nhàng, thanh thản. Chỉ tội cho hai người đàn bà ở lại, đã vì ông mà đổ bao nhiêu lệ vì một cuộc tình trớ trêu hơn bốn mươi năm dài.
“Đêm đêm, nghe vòng vây tiếng lương tri, để rồi khóc cho người đi, tháng ngày ôm nỗi đắng cay. Bao nhiêu thâm tình, gởi trao người yêu, con thuyền mãi nơi phương nào để tình cách xa ngàn xa…. Xin hãy dùm thương nỗi lòng ngày đêm vấn vương, xin hẹn đời sau, trả ai bao ngày sầu đau.”
